Ex Oriente Lux - Etiopia, po raz drugi

Zapraszamy do wysłuchania kolejnego odcinka audycji Radia Watykańskiego "Ex Oriente Lux" poświęconej Etiopii autorstwa o. Rafała Zarzecznego SJ oraz do obejrzenia zdjęć Anny Przybycińskiej z cyklu "Etiopia okiem i sercem widziana", ilustrujących charakterystyczny etiopski krzyż "Meskel".

Ex Oriente Lux - Etiopia, cz. 2 (audio)

Etiopia okiem i sercem widziana:
Meskel

Jedno słowo "meskel" ma trzy znaczenia: krzyż, miłosierdzie, żółty kwiat. Krzyż chwalebny – meskel – ma w Etiopii szczególne znaczenie. To krzyż nadziei, świadectwo odkupienia i symbol godności kapłańskiej. Każdy kapłan nosi krzyż, czy to prosty z drutu, czy bogato rzeźbiony w drewnie lub metalu. Ich kształtów nie sposób policzyć. Mówi się o ok. 400 typach. Krzyż jest noszony podczas procesji, ze czcią całowany przez pielgrzymów. Krzyżem błogosławi się wiernych. Można spotkać ludzi z wytatuowanym krzyżem na ręku, skroni, czole.

Krzyż zdobiony jest ornamentami geometrycznymi oraz wyobrażeniami Matki Boże z Jezusem, Trójcy Świętej, św. Jerzego, Aniołów. W dolnej części krzyża często umieszcza się św. Tabot – symbol Arki Przymierza, którą wg starożytnej legendy królowa Saba przywiozła do Etiopii. W Lalibeli niektóre krzyże otoczone są łukiem podtrzymywanym przez skrzydła aniołów, na którym 12 kropli oznacza 12 Apostołów.

Solidne metalowe krzyże noszą na szyjach nawet małe dzieci. Taki krzyż to jedna z nielicznych „pamiątek”, które można przywieźć z Etiopii. Tylko, czy założymy go na szyję z pobożności, czy dla ozdoby?

Kliknij na zdjęcie aby obejrzeć pokaz

   

==> Przeczytaj i posłuchaj więcej o Etiopii

(Opis i zdjęcia: Anna Przybycińska)

Ex Oriente Lux - Etiopia, po raz pierwszy

Na stronie została dodana nowa zakładka Czytelnia gdzie będziemy udostępniać interesujące materiały związane z kulturą chrześcijańskiego Wschodu.

Ex Oriente Lux
Zaczynamy od cyklu audycji nadawanych przez Polską Sekcję Radia Watykańskiego zatytułowanych Ex Oriente Lux poświęconych Etiopii autorstwa o. Rafała Zarzecznego SJ, profesora Papieskiego Instytutu Orientalnego w Rzymie. Audycje w formie plików audio będą zamieszczane na stronie co tydzień, po ich uprzedniej premierowej emisji na antenie Radia Watykańskiego.

Etiopia okiem i sercem widziana
Zapraszamy do cyklu foto-relacji zatytułowanych "Etiopia okiem i sercem widziana", prezentowanych przez naszą ikonniczkę Annę Przybycińską. Prezentacje wraz z komentarzami pojawiać się będą jako towarzyszące audycjom Ex Oriente Lux.

Tańczący mnich i płacząca Maryja

Jezioro Tana to jezioro tektoniczne w Etiopii położone na Wyżynie Abisyńskiej na wysokości 1830 m. Jest największym jeziorem Etiopii i ma powierzchnię od 3100 do 3600 km2 (w zależności od pory roku dł. 75 km, szer. do 70 km, głęb. do 70 m). Do Tana uchodzą m.in. rzeki Mały Abbaj, Reb, Gumara, a wypływa Nil Błękitny. Jezioro jest bogate w faunę (ryby, hipopotamy) a nad jego brzegami rośnie papirus wykorzystywany od wieków jako materiał do pisania, wyplatania mat, koszt, sandałów i budowy łodzi. To tu przygotowano materiał na słynną papirusową łódź Ra, którą przepłynięto Atlantyk.

Na jeziorze znajdują się liczne wyspy (największa Dek), na których zachowały się klasztory sprzed XVI wiecznych najazdów muzułmańskich. Kościoły zdobią malowidła wykonane naturalnymi barwnikami w podstawowych kolorach (żółty, czerwony, niebieski, zielony) na wyprawionej skórze. Stare malowidła zastępuje się nowymi, bo te kościoły do dziś żyją i gromadzą pielgrzymów.

W Mehal Zege Giorgis przewodnik poprosił kilku mnichów, aby pokazali jak wygląda ich modlitwa. Modlitwa to taniec przy dźwiękach bębnów i kołatek. Tańczy cały człowiek: jego szata i wyciągnięte w geście kołysania dłonie. Zupełnie jak w Starym Testamencie. Usta powtarzają śpiewnie słowa. Tańczą roześmiane oczy starego mnicha. Jaki to piękny człowiek! Duchowy człowiek, bo tylko ktoś taki może mieć tak radosne, pełne ciepła i dobroci,  dziecięce oczy. Wyciąga z zakamarków szaty metalowy krzyż, jakby chciał pokazać swój bezcenny skarb. Mój „tańczący mnich” znad jeziora Tana.

Betre Mariam Monastyr – kościół Matki Bożej – tu trwa praca przy nowych malowidłach. Stare prawdopodobnie już się zużyły, może wypłowiały, albo pogryzły je myszy (musi to być przykry szkodnik, skoro go uwieczniono na jednym z malowideł razem ze złodziejem). Ale dzięki temu można zobaczyć rozpis pod nowe malowidła z oznaczeniem kolorów. Te już ukończone rażą intensywnymi kolorami. Proste postacie mają ciemne kontury i wyraziste oczy. Osoby negatywne przedstawione są z profilu, tylko z jednym okiem.

W tym monastyrze urzekła mnie Maryja bolesna, roniąca czarne łzy matczynego cierpienia. Przecież nawet u nas mówi się o „czarnej rozpaczy”. Czy można lepiej oddać ból Matki, której Syn umiera? Jego śmierć wstrząsa całym światem. Nawet niebo roni gwieździste łzy. Ale to już inne miejsce…

 Kliknij na zdjęcie aby obejrzeć pokaz

 ==> Przeczytaj i posłuchaj więcej o Etiopi

(Relacja i zdjęcia: Anna Przybycińska)

Nowe propozycje na semestr wiosenny 2012

Zostały właśnie otwarte zapisy na nowe propozycje warsztatowe Drogi Ikony w semestrze wiosennym.
Zapraszamy do wzięcia udziału w następujących zajęciach:

• Semestralny kurs rysunku
• Warsztaty tematyczne: Złocenie na pulment w technice na mat i na poler
• Warsztaty tematyczne: "Ukrzyżowanie Chrystusa"
• Warsztaty tematyczne: "Deesis"
• Warsztaty tematyczne: "Trójca Święta Starotestamentowa"

Szczegóły dotyczące proponowanych warsztatów znajdują się w zakładce PROPOZYCJE.

Finał semestru jesiennego 2011/2012

W dniu 16 stycznia 2012 r. Droga Ikony uroczyście zamknęła kolejny semestr twórczej działalności. Naszym udziałem była radość spotkania z ikonami absolwentów semestralnego kursu ikonopisania 1-stopnia zgłębiających tajemnicę Oblicza Chrystusa typu Pantokrator oraz z ikonami, które powstały w ramach warsztatów tematycznych "Święci Ojcowie i Matki Pustyni" (szczegółowa relacja z zakończonego warsztatu znajduje się niżej na stronie) i warsztatów "Ikona Spotkania Elżbiety i Bogurodzicy". Ponadto kilka osób przedstawiło swoje ikony napisane indywidualnie w ramach pracowni lub samodzielnie w domu.

Ikon nie należy oceniać. Ale najpiękniejsze były… Tak, najpiękniejsze były te, które wewnętrznie przemieniały piszących je ikonografów, te, które rozwijały i umacniały relację z Bogiem, i nadal będą to czynić. Które były te najpiękniejsze? Bóg to wie. Może każda z nich? Taką mam nadzieję, ponieważ wszystkie wyglądały niezwykle.

W otoczeniu ikon wysłuchaliśmy interesującego wykładu pani dr Magdy Żurek na temat sztuki wczesnochrześcijańskiej powstającej na terenie Egiptu. Nasz gość to archeolog i historyk sztuki, a także uczestnik prowadzonych tam prac badawczych. Wykład dotyczył sztuki koptyjskiej odmiennej od ikon synajskich o charakterze bizantyjskim. Prelegentka przybliżyła nam cechy wczesnochrześcijańskiej sztuki koptyjskiej, prezentowała odkrycia w tym obszarze, ilustrując je unikalnymi zdjęciami. Mówiła także o specyfice i warunkach prowadzenia badań archeologicznych na terenie współczesnego Egiptu.

Już 13 lutego 2012 r. rozpocznie się kolejny etap podążań Drogą Ikony, drogą fascynującą, pełną duchowych i estetycznych przygód. Życzmy sobie, aby każda następna ikona była tą najważniejszą, najpiękniejszą, która pozwala doświadczać duchowego, uzdrawiającego piękna.

(Tekst: Mira Chojnowska; Zdjęcia: Anna Przybycińska)

Warsztaty tematyczne "Ojcowie i Matki pustyni"

Warsztaty "Ojcowie i Matki pustyni" trwały na Drodze Ikony przez cały jesienny semestr 2011. Prowadził je Michał Szwarc. Ich przedmiotem była ikonografia pierwszych pustelników chrześcijańskich IV i V wieku w przedstawieniu półpostaciowym.

W czasie zajęć poznaliśmy historię monastycyzmu pierwszych wieków chrześcijaństwa, ikonograficzne zasady kompozycji danego przedstawienia i wykonaliśmy własnoręczne szkice wybranych postaci. Skupiliśmy się na przedstawieniu pięciu świętych: Marii Egipcjanki, Sary, Antoniego Wielkiego, Pachomiusza i Marona. W trakcie spotkań czytaliśmy także
przypowieści mądrościowe Ojców pustyni, a z przygotowanych prezentacji i opowieści poznaliśmy jaka jest pustynia egipska, jak wyglądają chrześcijańskie świątynie i malarstwo etiopskie oraz jak są malowane wnętrza nowopowstałych świątyń prawosławnych na Podlasiu.

Dzięki wspólnej pracy mogliśmy dzielić się dotychczasowym doświadczeniem malarskim i
obserwować wzajemnie zmagania z tematem i techniką tempery. Dla mnie osobiście było to także niezwykle cenne doświadczenie wspólnoty, która razem modli się w różnych rytach, pracuje, uczestniczy w poświęceniu Muzuem Ikon i śpiewa kolędy przy choince. A wszystko "ku chwale,
radości i upiększeniu Kościoła Świętego".

(tekst i zdjęcia: Anna Przybycińska)

Poplenerowa wystawa Warsztatów na Wołyniu

12 stycznia w Muzeum Historyczno-Etnograficznym w Sarnach (Ukraina) została otwarta kolejna wystawa ikon, które powstały w czasie I Międzynarodowego Pleneru Ikonopisów na Wołyniu „Patroni Polski i Ukrainy. Ikona jako źródło i inspiracja” w Centrum Integracji w Zamłyniu (Caritas Diecezji Łuckiej).

Plener zorganizowali Konsulat Generalny RP w Łucku, Droga Ikony (PL), Związek Artystów Plastyków Wołynia (UA), ASP we Lwowie (UA), pod patronatem Tomasza Janika – ówczesnego Konsula Generalnego RP w Łucku, bpa Markijana Trofimiaka – zwierzchnika Kościoła rzymskokatolickiego na Wołyniu, bpa Jozafata Howery – zwierzchnika Kościoła greckokatolickiego na Wołyniu. Uczestnikami pleneru byli wykładowcy i malarze z Polski i Ukrainy.

W otwarciu wystawy uczestniczył konsul Krzysztof Sawicki – inicjator pleneru i cyklu wystaw poplenerowych, księża Kościoła katolickiego obu obrządków i Kościoła prawosławnego, przedstawiciele władz lokalnych, dziennikarze, przedstawiciele środowisk polskich oraz liczna grupa uczniów kolędników. To właśnie dla tej grupy dzieci i młodzieży pani dyrektor muzeum oraz ksiądz greckokatolicki otworzyli wystawę w formie lekcji poświęconej przenikaniu się ikonografii wschodniej i zachodniej; dla zebranych był to pierwszy kontakt z taką tematyką. Wystawę w ciągu pierwszych dni odwiedziło kilka klas miejscowych szkół.

Jest to już szósta wystawa ikon zamłyńskich, kolejne wystawy, w ramach dobrej współpracy konsulatu ze środowiskami twórczymi, odbędą się w kilku ośrodkach na pograniczu polsko-ukraińskim, m.in. w Równem, Kowlu i Chełmie.

==> zobacz relację z pleneru na Wołyniu
==> czytaj więcej o Międzynarodowym Plenerze Ikonopisów 

(źródło: Konsulat Generalny RP w Łucku)

Aktualizacja treści strony

W zakładce Działalność możecie obejrzeć komplet zdjęć grup uczestników kursów ikonopisania i snycerki w latach 2008-2011.

Wykład o wczesnej sztuce chrześcijańskiej

o.Jacek Wróbel SJ - u źródeł Drogi Ikony

Jezuita, założyciel i kierujący pracownią i warsztatmi Droga Ikona. Z ikonopisaniem związany od 1999 r. Szlify warsztatowe pobierał nazajęciaciach prowadzonych przez  Chrześcijańskie Stowarzyszenie Twórców Sztuki Sakralnej w Krakowie oraz w Atelier Saint André w Wersalu u o. Egona Sendlera SJ.

W 2001 r. współinicjował spotkania ikonopisarskie przy D.A. "DĄB" w Warszawie, które następnie przekształciły się w samodzielną grupę warsztatową. W 2007 r., po studiach w Paryżu i powrocie do Warszawy, założył przy Parafii św. Szczepana pracownię, która stała się centrum spotkań i inicjatyw w dziedzinie ikonopisania. Wtedy to zostały opracowane fundamenty programu podstawowego kształcenia warsztatowego, na którym bazuje obecna działalność pracowni i grupy Droga Ikony.

Wybrana ikonografia:

MB Włodzimierska, 40x33

MB Czuła, 30x25

MB Kielich niewyczerpany, 40x33

MB Hodogetria, 40x33

MB Hodogetria, 25x25
 

Oblicze Chrystusa, 40x30

Mandylion, 30x25

św. Antoni Pustelnik, 22x18
 

Oblicze Chrystusa, 40x33

Oblicze Chrystusa, 20x16

św. Andrzej Apostoł, 30x25

Mandylion, 30x40

 Chrystus Pantoktaror, 30x25

MB Hodogetria, 30x25

MB Oranta, 55x40

MB Eleusa, 22x18

św. Michał Archanioł, 38x25

św. Jakub Apostoł, 25x20

św. Michał Archanioł, 35x16

MB Eleusa, 40x20

Święta Rodzina, 30x25

Święta Rodzina, 30x25

Spotkanie Pańskie, 30x25

Oblicze Chrystusa, 55x40

 Chrystus Pantokrator, 70x50

Mandylion, 30x30