Zapraszamy do nowego cyklu fotoreportaży przygotowanych przez Annę Przybycińską, zatytułowanego "Ślady Wschodu". Będą to opowieści o miejscach, gdzie zawiązywały się wczesne wspólnoty chrześcijańskie na podłożu kultury rzymskiej z późniejszymi wpływami niechrześcijańskiego Wschodu. Zaczynamy od Turcji, apostolskiej "Azji Mniejszej", aby potem przejść do Gruzji i Armenii. Obecność kościołów wschodnich oraz ich sztuki zachwyca jeszcze dziś.
Eposy na pergaminie
Wspaniałe eposy Homera „Iliada” i „Odyseja” opisują 10-letnią wojnę z lat 1340-1330 p.n.e. a z nią zagmatwane ludzkie losy, miłość, przyjaźń, zmagania ludzi i bogów. Jeszcze w XVIII w. podróżnicy bez zachwytu opisywali stare ruiny Troi i grobowce mające kryć bohaterów: Achillesa, Hektora i Ajaksa. Udostępnione do zwiedzania pozostałości miasta zawdzięczamy pracom wykopaliskowym zapoczątkowanym w XIX w. przez niemieckiego archeologa - amatora Heinricha Schliemanna. On i jego następcy odkryli 9 warstw z różnych okresów a także skarb – złote kosztowności, naczynia i broń - z epoki brązu. Niektórzy historycy przypisują zniszczenie miasta trzęsieniom ziemi. Bogiem tego żywiołu był Posejdon (także bóg mórz), którego symbolizował koń. Współcześni dołożyli więc do historycznych znalezisk opisywanego z Iliadzie i ulubionego przez groźnego boga drewnianego konia. Ot, kontrowersję budząca atrakcja dla turystów.
Stada owiec na równinach Turcji to powszedni obraz. Trochę inne niż u nas, z otłuszczonym dłuższym ogonkiem idą „biblijnie” za pasterzem skubiąc drobne roślinki. Zasobność Turcji w skóry była i jest znana choćby z do dziś sprowadzanych lekkich kożuchów i wyrobów skórzanych. Ale aż do XVII w. skóry cieląt, owiec i kóz były także specjalnie wyprawiane na pergamin i używane do ręcznego pisania pięknie zdobionych ksiąg. Sposób wytwarzania tego cennego materiału opracowany w II w p.n.e. w Pergamonie zawdzięczamy współzawodnictwu tutejszej biblioteki z biblioteką w Aleksandrii i zakazowi wywozu papirusu z Egiptu. Nazwa oczywiście pochodzi od miejsca jego odkrycia.
Pergamon oznacza „wysoki zamek, ostoja”. Miasto założone w I tysiącleciu p.n.e. w szczytowym momencie miało 160 000 mieszkańców, pięknie rozbudowany Akropol z teatrem zstępującym ze zbocza góry i ołtarzem Zeusa (obecnie w Muzeum w Berlinie), i swobodnie konkurowało z najświetniejszymi miastami helleńskimi - Efezem, Aleksandrią i Antiochią. Z zabytków chrześcijańskich można zwiedzać tzw. Czerwoną bazylikę. Wybudowana z cegły w II w. i wyłożona drogocennym marmurem była pierwotnie świątynią pogańską poświęconą bogom egipskim – Serapisowi, Izydzie i Horusowi. Dopiero w czasach Bizancjum stała się kościołem chrześcijańskim. Z dawnej świetności pozostały dziś tylko ruiny grubych murów i resztki marmurowych posadzek, a nad miastem wznoszą się wieże minaretów.
Obejrzyj prezentację klikając na zdjęcie:
Tekst i zdjęcia: Anna Przybycińska
