Ikona Nawrócenie św. Pawła

 

Szawle, Szawle, dlaczego mnie prześladujesz?

Ikona współczesna - polichromia

W święto Nawrócenia św. Pawła Apostoła spójrzmy na ikonę, przedstawiającą spotkanie Szawła z Chrystusem Zmartwychwstałym, które stało się punktem zwrotnym w życiu tego człowieka.
Szaweł z Tarsu pochodził z pokolenia Beniamina, był kilka lat młodszy od Jezusa, kształcił się w Jerozolimie i był obywatelem rzymskim. Jako uczony w Piśmie był gorliwym faryzeuszem, bowiem jak czytamy w Dziejach Apostolskich: „Szaweł niszczył Kościół, wchodząc do domów porywał mężczyzn i kobiety i wtrącał do więzienia”(Dz 8,3). Obecny był także przy śmierci przez ukamienowanie Szczepana, jednego z pierwszych męczenników za wiarę w Jezusa Chrystusa (Dz 8,1).

Jednak w drodze do Damaszku, najstarszego miasta w Syrii, gdzie zamierzał również prześladować chrześcijan, nieoczekiwanie spotkał Chrystusa. Najpierw ujrzał światłość z nieba, a gdy upadł na ziemię, usłyszał głos: "Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz?". Zapytał: "Kto jesteś Panie?" i usłyszał w odpowiedzi: „Ja jestem Jezus, którego ty prześladujesz. Wstań i wejdź do miasta, tam ci powiedzą, co masz czynić"” (Dz 9,5). Dalej wydarzenia potoczyły się szybko: jego oniemieli ze zdumienia towarzysze zaprowadzili oślepionego Szawla do miasta, gdzie podobno nie jadł i nie pił przez trzy dni, aż został ochrzczony przez Ananiasza, po czym odzyskał zdolność widzenia: „jakby łuski spadły z jego oczu” (Dz 9,18) i został wyznawcą Chrystusa.

Dionizjusz z Furny w Hermenejach podaje sposób przedstawiania ikony nawrócenia Świętego:

„Paweł wezwany przez Pana na drodze. – Święty Paweł leżący na ziemi twarzą w dół, z dłońmi przy oczach, ponad nim niebo z Chrystusem. Z nieba na głowę Pawła spływa bezmierny blask, w którym odcinają się promienie, a pomiędzy nimi te słowa: „Szawle, Szawle, dlaczego Mnie prześladujesz?” Nieopodal czterech mężczyzn w kołpakach i turbanach: stoją ogarnięci zdumieniem”.
I dalej: „Paweł ochrzczony przez Ananiasza. – Nagi Paweł stoi w wodzie. Ananiasz kładzie mu rękę na głowie, z jego oczu zaś spadają jakby łuski rybie”.

Paweł, który doświadczył nawrócenia, stał się gorliwym uczniem Chrystusa i zasłużył na miano Apostoła Narodów. Wyruszył w świat, kierując się słowami Chrystusa: „Idźcie i nauczajcie wszystkie narody, chrzcząc je w imię Ojca i Syna i Ducha Świętego” (Mt 28, 19). Apostoł Paweł podczas swych długich podróży misyjnych nawracał nowe ludy i podjął też intelektualny wysiłek, spisując nauki Chrystusa, które zawarł w 13 Listach do gmin chrześcijańskich. Prześladowca chrześcijan stał się gorliwym głosicielem słowa Bożego i wzywał swoich uczniów: „Bądźcie naśladowcami moimi, tak jak ja jestem naśladowcą Chrystusa” (1 Kor 11, 1) oraz: „Czyńcie to, czego się nauczyliście, co przejęliście, co usłyszeliście i co zobaczyliście u mnie, a Bóg pokoju będzie z wami” (Flp 4, 9).

Ikona autorstwa Ihora Kisteczoka

Nawrócenie św. Pawła i jego dalsza działalność misyjna wskazują, że Apostoł poświęcił swoje życie, by Ewangelia dotarła aż na krańce ziemi. Jednak głoszenie Ewangelii wymagało w jego czasach zapału, odwagi i charyzmy, jak byśmy to dzisiaj nazwali, do budowania gmin chrześcijańskich wśród pogan w opozycji do chrześcijan pochodzenia żydowskiego, którzy nadal zachowywali Prawo mojżeszowe.

Apostoł Paweł dwukrotnie trafił do więzienia – za pierwszym razem cudownie wymknął się z rąk Żydów, za drugim, wydany władzom rzymskim, zginął śmiercią męczeńską przez ścięcie mieczem w roku 67, w tym samym roku co św. Piotr. Celem licznych pielgrzymek jest Bazylika Św. Pawła za Murami w Rzymie, która – jak głosi tradycja – zbudowana została w miejscu pochówku Apostoła Pogan.

Bazylika Większa św. Pawła za murami w Rzymie

Św. Paweł w Liście do Efezjan pisał, że trzeba porzucić „starego człowieka” i przyoblec się w „nowego”. Nawrócenie jest łaską, która wymaga odpowiedzi człowieka. Warto zatem coś stracić, żeby przejrzeć na oczy.

 
tekst: Jolanta Wroczyńska