Blaski Bułgarii cz.7

Zapraszamy do mini cyklu foto-reportażowego Anny Przybycińskiej "Blaski Bułgarii",  w którym autorka poprowadzi nas przez jej miejsca sakralne i piękne zakątki natury.

Podpis ikonopisa

Można by zorganizować całą osobną wyprawę, aby zobaczyć piękne klasztory Bułgarii. Tylko kieszonkowy przewodnik dla turystów wskazuje ich 94, a ile innych czeka jeszcze na odkrycie?

Klasztor Baczkowski  jest drugim co do wielkości i znaczenia. Założył go Gruzin,  były żołnierz, Grzegorz Bakuriani w 1084 roku.  Przez lata zamieszkiwali go mnisi z Gruzji, a później również Bułgarzy. W klasztorze działała szkoła i biblioteka, w której zgromadzono bogaty zbiór ksiąg staro-gruzińskich, bułgarskich i bizantyjskich. Dzięki swojemu położeniu, często był miejscem przechodnim dla podążających z góry Atos do Bizancjum bądź Gruzji.

Największym skarbem klasztoru jest ikona Matki  Bożej przywieziona z Kars w 1310 roku i umieszczona w głównej cerkwi z początku XVII wieku  p.w. Zaśnięcia Matki Bożej. Przestawia ona Maryję z przytulonym do policzka Matki Dzieciątkiem.  Ikona jest zakryta ozdobną ryzą, a twarze Matki i Syna przydymione.

W tym samym czasie, co główna świątynia, powstał nowy, bogato udekorowany freskami refektarz. Na suficie refektarza przedstawiono rodowód Chrystusa, zaś na ścianie wejściowej sąd ostateczny, a w niszy Matkę Bożą na tronie w otoczeniu aniołów. Mniejszy kościół p.w. św. Mikołaja ozdobił w 1840 roku Zahari Zograf i pozostawił … swoją podobiznę na fresku w przedsionku.  Należał on do bułgarskiej szkoły ikonopisów z Tryavny.
 

Położone w górach niewielkie miasto Tryavna cieszyło się względną swobodą w czasach osmańskich. Ponieważ okolica nie miała urodzajnych ziem, w mieście rozwinęło się rzemiosło. Nie wiadomo, kiedy ikonografowie pojawili się w Tryavnie. Pierwsze ich imiona znaleziono na freskach z początku XVIII wieku w monasterach Matki Bożej, Świętej Trójcy oraz kościołach św. Jerzego i Atanazego. Ikonopisów nazywano często „daskali” – nauczyciel, gdyż umieli pisać i czytać, a wracając po skończonych pracach na okres zimowy do domu, otwierali szkoły. Pisaniem ikon zajmowały się kolejne pokolenia rodzin: Vitanov, Zahariev, Minev i Minchov, a rodzinne przekazy prawie zawsze mówią o Górze Atos, jako miejscu nauki pierwszych ikonografów z tych rodzin. Dzisiejsi badacze wskazują na widoczne w malarstwie wpływy greckie, bizantyjskie i ruskie. Dla mnie wiele XIX-wiecznych ikon tej szkoły, wskazuje również na inspirację sztuką zachodnią.

Aby obejrzeć fotorelację kliknij na zdjęcia: 
 

 

Tekst i zdjęcia Anna Przybycińska