Warsztaty: ikona Chrystusa "Święte Milczenie" - relacja

Na przełomie lipca i sierpnia - 30.07-6.08. 2016 - odbyły się w naszej pracowni wakacyjne warsztaty w temacie ikony Chrystusa "Święte Milczenie". Warsztaty poprowadziła Joanna Zabagło, udział w nich wzięło 7 osób.

Dzielimy się refleksją jednej z uczestniczek.

*  *  *

Ikona Chrystus Święte Milczenie już od jakiegoś czasu pojawiała się w moim życiu. Zaczęłam kolekcjonować zdjęcia różnych interpretacji tego tematu i szukać informacji, ale to nie było łatwe. Nawet osoby zajmujące się ikonami od dłuższego czasu niewiele miały mi do powiedzenia…

I… stało się, marzenia się spełniają! Dowiedziałam się, że ikony można się nauczyć podczas warsztatów w Drodze Ikony. Okazało się też, że bardzo dużo można się o niej dowiedzieć, a to dzięki Joannie Zabagło, która znakomicie przygotowała przebieg warsztatów.

Przedstawiła, bogato ilustrując zdjęciami, historię tego tematu od pierwszego znanego wykonania w XIV – XV wieku na terenie Grecji i Bałkan, poprzez kolejne realizacje na przestrzeni wieków, do dnia dzisiejszego.

Byłam, ba! – jestem nadal zachwycona i zaintrygowana tematem. Spokój, pokora i bezpieczeństwo jakie emanowało na mnie i we mnie od postaci podczas tworzenia ikony było nie do określenia. Każdy dzień był innym przeżyciem.

Po pierwszym dniu zajęć moje patrzenie na ikony w trudny do określenia sposób się zmieniło. Poczułam, że jest to nowe, inne, bogatsze. Drugiego – że nastąpiła we mnie, trudna do określenia dobra przemiana, że ikona to też tajemnica, przesłanie, dobro i miłość. Kolejne zajęcia jakby przenosiły mnie w inny wymiar – nierzeczywisty, bardzo duchowy.

Tak jakoś przypomniało mi się, że kiedyś prawosławny nauczyciel duchowy powiedział mi, że wierni prawosławni modlą się nie do ikony, ale poprzez ikonę. Jest ona jakby drzwiami, które pokazują drogę do Boga. Teraz po zakończeniu warsztatów i z perspektywy czasu mogę napisać, że chyba to zrozumiałam, coś takiego odczułam.

Sposób prowadzenia zajęć przez Joannę, technika, którą poznawałam, atmosfera, która się pomiędzy nami wytworzyła sprawiła, że czułam się jak w kruchcie nieba.

Wszystkie ikony na każdym etapie pracy były niesamowicie piękne. Emanowały dostojeństwem, skupiały uwagę, zobowiązywały do wyciszenia, zadumy, modlitwy?

Dla mnie był to czas, który na zawsze pozostanie w moim sercu. Takie wieczne światełko, do którego będę wracać po spokój, bezpieczeństwo, siłę, modlitwę pisania ikony.
Dziękuję Asiu, dziękuję dziewczyny.

Marzena

*  *  *

Na fotorelację z warsztatów zapraszamy do naszej galerii foto na facebooku.

Kliknij na zdjęcie:

 

fot. Joanna Zabagło

Z ikonami na Światowe Dni Młodzieży

Nasza warszawska pracownia włączyła się w Światowe Dni Młodzieży poprzez zorganizowanie wystawy ikon dla młodzieży, która przyjechała do parafii św. Szczepana Pierwszego Męczennika na warszawskim Mokotowie. Przez kilka dni, w ramach Dni w Diecezjach, nasza parafia gościła pielgrzymów z Rosji, USA i Chile. Powitani zostali serdecznie przez Księdza Proboszcza, a członkowie wspólnot parafialnych przygotowali dla nich bogaty program pobytu. Jednak najważniejsza w tym wszystkim była radość spotkania – wspólne modlitwy, wycieczki, zawody sportowe i piknik parafialny; spotkania we wspólnocie Kościoła jak w jednej rodzinie.

Zanim pielgrzymi wyruszyli do Krakowa na spotkanie z Ojcem Świętym Franciszkiem mieliśmy przyjemność gościć ich w naszej pracowni, w której w tym czasie odbywały się warsztaty ikonopisania w temacie Chrystusa Pantokratora. Młodzież miała okazję przyjrzeć się tradycyjnej pracy nad ikoną oraz zobaczyć wystawę, która specjalnie dla nich została zaprezentowana na kościelnym chórze.
 

Na wystawie zebraliśmy kilkadziesiąt ikon, które powstały podczas trzyletnich medytacji ikonograficznych, będących przygotowaniem do Roku Jubileuszowego z okazji obchodów 1050. rocznicy Chrztu Polski. Chcieliśmy w taki sposób, właściwy dla naszego środowiska twórczego, wypełnić zadanie „pójścia i głoszenia Ewangelii”. Spośród wykonanych prac wybrane zostały różne przedstawienia Chrystusa, Matki Bożej i Świętych Pańskich oraz powstałe w czasie warsztatów tematycznych ikony św. Jana Chrzciciela i Jezusa Miłosiernego.

Zwłaszcza grupa pielgrzymów z Biereznik w Rosji zafascynowana była naszymi ikonami i podjęła rozmowę z ich twórcami. Oprowadzający po wystawie wyjaśniali znaczenie poszczególnych przedstawień i opowiadali o technice ikonograficznej. Szczególną uwagę zwróciła znana pielgrzymom ikona Matki Bożej „Salus Populi Romani” – będąca jednym z symboli Światowych Dni Młodzieży. Jej autor, Krzysztof, w chwili wzruszenia zdjął ikonę ze sztalugi i wręczył ks. Erichowi na pamiątkę tego spotkania. I jeszcze jedna ikona, Matka Boża „Znak”, wykonana przez Agnieszkę, została podarowana młodemu pielgrzymowi spod Uralu.
 

Organizując wystawy ikon, pragniemy dzielić się z innymi radością tworzenia, podejmowanego przez nasz środowisko jako świadectwo wiary przeżywanej w wymiarze sztuki. Żywimy w ten sposób nadzieję, że nasze prace udostępniane w przestrzeniach sakralnych i nie tylko, będą zachęcały odwiedzających do kontemplacji i modlitwy. Dlatego tym bardziej cieszymy się, że wykonane w naszej pracowni ikony Bogarodzicy będą służyły modlitwie parafianom z dalekich Biereznik.

W kontekście naszego spotkania z pielgrzymami przypominają się słowa świętego Jana Pawła II z orędzia na Światowy Dzień Młodzieży w 2003 roku: „Maryja jest wam dana, by pomóc wam wejść w bardziej szczery i osobisty kontakt z Jezusem. Swoim przykładem, Maryja uczy was utkwienia spojrzenia miłości w Nim, który ukochał nas jako pierwszy. (…) Wiedzcie jednak, że w trudnych chwilach, których nie brakuje w życiu każdego człowieka, nie jesteśmy sami: tak jak Janowi u stóp Krzyża, tak i wam Jezus daje swoją Matkę, aby pocieszała was swoją czułością”.  

Tekst Jolanta Wroczyńska
Zdjęcia Joanna Zabagło

Warsztaty ikonopisania "Chrystus Pantokrator" - relacja

Przez siedem dni, od 16 do 23 lipca w pracowni Drogi Ikony w Warszawie odbywały się letnie warsztaty ikonopisania w temacie Chrystusa Pantokratora, prowadzone przez Joannę Zabagło. Udział wzięło 8 osób.

Dzielimy się po warsztatowymi refleksjami dwojga uczestników.

*  *  *

Na stołach artystyczny nieład, wśród bajecznie kolorowych pigmentów fruwają papierowe ręczniki i serwetki  ze śladami  starannie wycieranych pędzli. Tak wyglądać mogą tylko stoły  na warsztatach tematycznych prowadzonych przez Joannę.

Od początku króluje niepodzielnie hasło: ”suchy pędzel!”. Łatwo powiedzieć... Jedni mają to już za sobą. Ze spokojem realizują polecenia prowadzącej. Inni, a wśród nich ja, ciągle zmagają się z żywiołem wiecznie zbyt mokrego włosia. Gdy czasem ciszę przerwie czyjeś głębokie westchnienie, ktoś z grupy rzuca ”nie martw się, to siądzie”, i wszyscy w śmiech. Od razu robi się człowiekowi lżej, jest nadzieja. To nic, że trzeba zmyć całą szatę, każdy przecież chce jak najpiękniej przedstawić postać Jezusa  Pantokratora.  Temat niby dobrze znany, przećwiczony a jednak… wielkie zaskoczenie, jak wiele jeszcze można się nauczyć. Równolegle z pisaniem ikon wczytujemy się w słowa  księgi Apokalipsy Św. Jana odszukując fragmenty opisujące  Wszechmogącego Pana. Raz górę bierze skupienie i powaga a raz weselne rozluźnienie (głównie za sprawą jednej z uczestniczek).

W tle tego co się dzieje w pracowni przeżywamy przygotowania do Światowych Dni Młodzieży. Do parafii przybywają grupy pielgrzymów, co chwilę ktoś do nas wpada, a to ksiądz proboszcz prosi o oprowadzenie Rosjan po wystawie  przygotowanej przez Drogę Ikony, a to pielgrzymi ciekawi naszej pracy lub częstujący kanapkami w ramach uczynków miłosierdzia. Nie dają też zapomnieć o sobie liczne chóry parafialne, gromkie „ Błogosławieeeni  miłosieeerni …..” na długo zapadnie nam w pamięci.

Tydzień minął bardzo szybko, a  owocem są wspaniałe ikony i nowe umiejętności. Jeszcze tylko wspólne zdjęcie, pożegnalne uściski a nawet łzy wzruszenia. Piękny, niezapomniany czas. Dziękujemy Asiu i … do zobaczenia na kolejnych warsztatach.

Agnieszka

*  *  *

Warsztaty w połowie lipca w Warszawie zapowiadały się jako uporządkowana, zanurzone w modlitwie, ciszy i skupieniu praca, wg ustalonego planu, nad ikoną Pana naszego Jezusa Chrystusa Pantokratora. Każdy pracował w swoim rytmie rozwijając i doskonaląc umiejętności pamiętając, że Zwycięskiego Chrystusa charakteryzują trzy cechy: przez Niego Bóg stworzył świat, On jest Zbawicielem, i Jemu zostało dane prawo Sądu Ostatecznego. Te prawdy teologiczne są zawarte w Wizerunku Pantokratora: wszechwładza Chrystusa, dobroć i umiłowanie ludzi przez Zbawiciela i surowość sprawiedliwego Sędziego świata, który patrzy w nasze oczy, dla sprawiedliwych jest dobry a fałszywych karze. 

I faktycznie z początku zajęcia były realizowane zgodnie z planem aż do momentu gdy przyjechali pielgrzymi Światowych Dni Młodzieży. Ogromna pozytywna moc i siła wyzwolona poprzez spotkanie ludzi wierzących, żywego Kościoła Chrystusowego, zaowocowała wieloma niesamowitymi wydarzeniami w wymiarze osobistym i wspólnotowym. Kto chciał ten z ogromną radością i zaangażowaniem włączył się w realizację tego wspaniałego dzieła poprzez zwykłe i bezinteresowne ofiarowanie swojego czasu i pracy. Spotkania z pielgrzymami m in. z Rosji, Chile i Kanady zharmonizowały się z rytmem zajęć w pracowni.

Wszystkie działania warsztatowe były zanurzone w modlitwie i kontemplacji. Szczególny wymiar nadawały słowa Apokalipsy św. Jana przywołujące Jezusa Pantokratora, Boga Wszechmogącego, Boga Wszechmocnego. Dzięki perfekcyjnemu przygotowaniu warsztatów przez Joannę, jej cierpliwości i chęci dzielenia się umiejętnościami powstały różnorodne, zgodne z kanonem i piękne w swojej indywidualności ikony Chrystusa Pantokratora.

Słowami Psalmu 97 dziękuję Bogu, że w miłosierdziu Swoim obdarzył nas łaską malowania świętych wizerunków, za to, że pozwolił nam napisać ikony Boga Wszechwładnego.

 Bóg Królem i Sędzią świata!
Pan króluje: wesel się, ziemio, 
radujcie się, mnogie wyspy! 
 Obłok i ciemność wokoło Niego, 
sprawiedliwość i prawo podstawą Jego tronu. Ogień idzie przed Jego obliczem 
i pożera dokoła Jego nieprzyjaciół. 
 Jego błyskawice świat rozświecają, 
a ziemia patrzy i drży. 
 Góry topnieją jak wosk przed obliczem Pana, 
przed obliczem Władcy wszystkiej ziemi. 
 Niebiosa głoszą Jego sprawiedliwość, 
a wszystkie ludy widzą Jego chwałę. 
 Muszą się wstydzić wszyscy, którzy czczą posągi 
i chlubią się bożkami; 
wszyscy bogowie hołd Mu oddają. 
 Słyszy o tym i cieszy się Syjon 
i radują się córki Judy 
z Twoich wyroków, o Panie! 
 Tyś bowiem, Panie, wywyższony - ponad całą ziemię 
i niezmiernie wzniosły pośród wszystkich bogów. 
 Pan miłuje tych, co zła nienawidzą, 
On strzeże życia swoich świętych, 
wyrywa ich z ręki grzeszników. 
 Światło wschodzi dla sprawiedliwego 
i radość dla ludzi prawego serca. 
 Sprawiedliwi, weselcie się w Panu 
i wysławiajcie Jego święte imię.

Krzysztof

*  *  *

Na fotorelację z warsztatów zapraszamy do naszej galerii foto na facebooku.

Kliknij na zdjęcie:

 

fot. Joanna Zabagło