poniedziałek, 7 września 2020

Ikona jako pamięć - św. Jan z Damaszku




"Wystawiamy gdziekolwiek figurę, która przedstawia Jezusa Chrystusa w sposób dostępny dla naszych zmysłów, i uświęcamy najpierw te zmysły, ponieważ widzenie jest pierwszym ze zmysłów, podobnie uświęcamy słuch poprzez słowa. Ikona bowiem jest pamięcią; czym jest księga, poprzez którą ci, którzy nauczyli się czytać, tym jest ikona dla tych, którzy nie umieją czytać; to czym jest słowo dla słuchu, tym jest ikona dla wzroku. Umysłem łączymy się z nią. Dlatego Bóg daje polecenie zbudowania arki z drzewa, nie podlegającej zepsuciu, pozłocenia jej wewnątrz i zewnątrz oraz wniesienia do niej talerzy, witki i złotej urny zawierającej mannę na wspomnienie minionych wydarzeń i zapoczątkowanie przyszłych. Kto może powiedzieć, że nie są to ikony i heroldowie przenikającego głosu? Te rzeczy nie stały po stronie namiotu, ale przed całym ludem, który patrząc na nie, oddawał cześć i chwałę Bogu, który działał przez nie. Jest oczywiste, że nie oddawali czci tym rzeczom, ale poprzez nie byli prowadzeni do wspomnienia cudownych rzeczy dokonanych przez Boga i czcili Boga, sprawce cudów. Były ikonami, postawionymi na wspomnienie, nie jako bożki, ale jako nośniki wspomnienia Bożej mocy.



Bóg polecił także wziąć dwanaście kamieni z Jordanu i wytłumaczył rację. Mówi bowiem: „gdy w przyszłości synowie wasi zapytają was: „co oznaczają dla was te kamienie?” – odpowiecie im, że wody Jordanu rozdzieliły się przed arką Przymierza Pańskiego. Gdy przechodziła ona przez Jordan, rozdzieliły się wody Jordanu i arka Pana oraz cały lud przeszli na drugą stronę” (por. Joz. 4, 3-8). Jakbyśmy więc mogli nie odwzorowywać zbawczych cierpień i cudów Chrystusa Bożego? Kiedy mój syna zapyta mnie „Co to jest?”, będę mógł powiedzieć, że Bóg Słowo stał się człowiekiem i poprzez Niego nie tylko Izraelici przeszli przez Jordan, ale cała ludzka natura powróciła do dawnego błogosławieństwa. Za Jego pośrednictwem podniosła się z głębokości ziemi ponad jakikolwiek początek i zasiadła na tronie Ojca".

Jan z Damaszku, Mowy o ikonie, 1, 17-18


Cyt. za „Nowe odczytanie codzienności. Teksty wschodnich i zachodnich Ojców Kościoła” – bliższe informacje o książce na stronie wydawnictwa Kontrast https://kontrastbs.pl/pl/p/Abbas.-Nowe-odczytanie-codziennosci.-Teksty-wschodnich-i-zachodnich-Ojcow-Kosciola/76

Brak komentarzy:

Prześlij komentarz

Uwaga: tylko uczestnik tego bloga może przesyłać komentarze.