Wiosenne warsztaty „Elementy pejzażu w ikonografii”

W pracowni Drogi Ikony przy parafii Św. Szczepana 17 lipca br. zakończyła się druga edycja kursu „Elementy pejzażu w ikonografii”. Na kolejnych spotkaniach uczestnicy zapoznawali się z sposobami przedstawiania na ikonach elementów krajobrazu takimi jak: góry, roślinność, różne akweny i architektura. Nasza praca polegała nie tyle na bezwiednym kopiowaniu, co na zrozumieniu logiki konstrukcji i później swobodnym operowaniu żądanymi formami. Ćwiczenia wprowadzające miały na celu opanowanie podstaw pracy z temperą jajeczną oraz panowanie nad ruchem pędzla. Przechodząc kolejno od form bazowych do samodzielnych, złożonych kompozycji kursanci zaznajamiali się z budową pojedynczej góry i pasm górskich, ze sposobami przedstawienia kępek traw, krzewów, drzew, z obrazowaniem fal morskich, wirów rzeki, źródła i wodospadu. Ostatnim zagadnieniem była szeroko pojęta architektura obejmująca wszelkie elementy kompozycji stworzone „ręką ludzką” począwszy od tronu i podnóżka a skończywszy na pałacach, kościołach i murach miast. Ważnym zadaniem kursu było wyczulenie uczestników na kolorystykę, tonację i kompozycję prac. 

Rozpoczęcie kursu pierwotnie było planowane na listopad ubiegłego roku, niestety, z powodu szalejącej pandemii, musieliśmy poczekać aż do maja. Stąd też wynikła konieczność skrócenia ram czasowych kursu, przy zachowaniu liczby godzin. Wszyscy uczestnicy pracowali bardzo rzetelnie, pokonując wiele trudności – ograniczeń zawodowych, rodzinnych, zdrowotnych. Dla mnie, jako prowadzącej, największą radość sprawiało to, z jaką otwartością uczniowie przyjmowali przekazywaną wiedzę i jak ją praktycznie wykorzystywali. Dalszą pracę nad swoim warsztatem będzie można kontynuawać na kursie "Elementy draperii w ikonografii", który rozpocznie się wkrótce w warszawskiej pracowni Drogi Ikony.


Relacje uczestników:

„Zarówno przygotowanie, jak i przeprowadzenie warsztatów oceniam bardzo wysoko – Prowadząca dysponowała zarówno materiałami ksero do przekazania uczestnikom, jak i materiałami okazowymi, które stanowiły doskonały przykład realizacji zadań. Ponadto przygotowane przez p. Joannę prezentacje wraz z ich omawianiem na zajęciach dawały uczestnikom możliwość obejrzenia realizacji danego tematu na ikonach i pracach ćwiczeniowych wraz z próbą oceny prawidłowości wykonania. Czas na zajęciach wykorzystywany był bardzo dobrze, zajęcia były realizowane zgodnie z planem.

Niezwykle cenny był dla mnie sam udział w warsztatach, na których pracowaliśmy nad techniką – zaczynając od ćwiczeń kaligraficznych ręki przechodząc stopniowo do realizacji całościowych ćwiczeń – ułożenie programu zajęć było bardzo logiczne i pozwoliło mi na stopniowe przechodzenie od nieco łatwiejszych do trudniejszych zadań. 

Osobistą trudnością było dla mnie zmaganie się z – wydawałoby się – dość prostymi tematami, „przekonywanie“ ręki i oka do prawidłowego wykonania zadania, uświadomienie sobie, że dużo przede mną pracy, ale że wytrwałe ćwiczenia i praca mogą przynieść efekty. Bardzo cenię sobie możliwość wielokrotnego ćwiczenia techniki odborki i zaliwki, wykorzystanie przekazanego zestawienia sposobów mieszania pigmentów i kolejności nakładania warstw – pozwalało to na bardziej świadomą pracę i eksperymentowanie z proporcjami, co było i jest dla mnie bardzo ciekawą formą pracy.

Ogromnie podobała mi się praca na papierze czerpanymi i efekty, które można na nim uzyskać.

Cenne były omawiania prac uczestników – ukończonych i jeszcze na etapie pracy – po raz kolejny okazuje się, że uczenie się od siebie wzajemnie jest wartością, którą można wynieść z pracy w grupie, a stworzona na ostanich zajęciach mini wystawa wraz z omówieniem przez p. Joannę postępów każdego z uczestników wraz ze wskazówkami do dalszej pracy było pozostawieniem nas na drodze rozwoju z możliwością pracy własnej lub pod kierunkiem osób prowadzących. Każde z zajęć były dla mnie okazją do nauki, a także motywacją do podejmowania pracy w domu, co okazywało się zajęciem niezwykle przyjemnym. 

Warsztaty rozbudziły chęć do dalszej pracy – zarówno samodzielnej, jak i możliwej do realizacji na kolejnych warsztatach. Po raz pierwszy spotkałam się z tak dużym zaangażowaniem Osoby Prowadzącej cykl warsztatów – poświęcała czas grupie i indywidualnym osobom, a w przypadku nieobecności lub konieczności wcześniejszego wyjścia z warsztatów wyjaśniała indywidualnie poszczególne zagadnienia. Wiedzę przyswojoną i przećwiczoną na warsztatach przenoszę na pracę nad ikonami, co daje mi ogromną radość i nieco większą odwagę w dalszej pracy. To, co dla mnie ważne – nadal chcę uczyć się, ćwiczyć technikę i doskonalić się w pracy nad ikonami i ich elementami. Z udziału w warsztatach wynika dla mnie motywacja do dalszych aktywności, chęć rozwoju i poszukiwań drogi do ikony – do jej zrozumienia, kontemplacji, pracy nad nią.”

„Warsztaty przygotowane i prowadzone perfekcyjnie. Prowadząca dołożyła wszelkich starań, aby przekazać i nauczyć nas poprawnego przedstawiania elementów pejzażu i architektury w ikonografii. Bardzo dobrze omawiała poszczególne elementy rysunku, dbała o ich zrozumienie. Szczególnie cenne były: prezentacje - cenne spostrzeżenia pracy własnej i innych, slajdy- omawianie poszczególnych zdjęć, wychwytywanie błędów i elementów czysto malarskich: tło, ramki, zespolenie całości pracy. Dowiedziałam się dużo nowych rzeczy, teraz inaczej patrzę na sam proces powstawania poszczególnych elementów ikony, na ich zespolenie. Wiedza, którą dostałam, bardzo mi się przyda.”

 

Tekst i foto: Joanna Piaskowska